Ik lees wel eens een boek. En als dat boek een goed boek is, als er in dat boek sublieme zinnen of passages staan, dan gebeurt het wel eens dat ik citaatjes overtyp op mijn pc. Dan zit ik in de keuken mijn eigen kleine bloemlezing uit de wereldliteratuur te maken. Zo ging het ook met Veel mensen vielen in zee van Peter Bekkers; drie korte alinea's op bladzijde 95-96 en een zinnetje op bladzijde 106 bewaard. Mooi.
En dan was het boek uit. Bladzijde 154. En toen was er even niets meer, enkel lege bladzijden, zelfs geen nummertjes, maar volhardend doorbladerend kwam ik plots nog het kopje 'verantwoording' tegen, met daaronder het volgende:
De auteur heeft het volgende gebruikt uit bestaande literatuur: een beeld uit Die Blechtrommel van Günter Grass, een flard uit Mort à credit van Louis-Ferdinand Céline, een zin uit Nooit meer slapen van Willem Frederik Hermans, een regel uit het gedicht 'Sorpressa' ('Verbijstering') van Federico García Lorca, een paar woorden uit het gedicht 'anti-materie' van Gerrit Achterberg, een stuk of wat gedachten uit Also sprach Zarathustra en Umwertung aller Werte van Friedrich Nietzsche, een korte beschrijving van een familiefoto door Vladimir Nabokov, een stukje uit het verhaal 'Toen Schlemiel naar Warschau ging' van Isaac Bashevis Singer en een zinnetje uit Sphären van Peter Sloterdijk.
Ik dacht aan mijn twee overgetypte stukjes. Bladzijde 95-96 een flard uit Mort à crédit? De zin van bladzijde 106 uit Nooit meer slapen? Het zou wel eens heel goed kunnen. Je zal het altijd hebben. Murphy en zijn vrienden. Niet dat het de waarde van mijn kleine fijne bloemlezing ook maar iets vermindert, maar je zal het toch maar hebben.
Maar ik vind het best wel een leuk idee, zo'n uitgebreidere verantwoording. Niet omdat ik nu per se de exacte ontstaansgeschiedenis van dit boek wil kennen, maar het is altijd fijn te weten wat andere mensen (ook auteurs) lezen, welke schrijvers ze bewonderen en welke leestips ze mee te geven hebben; en ik vermoed dat zo'n verantwoording toch vooral dat is: een uiting van respect voor collega's en een leestip voor lezers. Ik bekijk het alleszins zo.
Verder is het wel grappig dat ik tijdens het lezen van Veel mensen vielen in zee, en nog voor ik wist dat er een verantwoording was, een aantal keer echt dacht dat Peter Bekkers een aantal boeken heeft gelezen die ook ik al eens las. Bij de passages over de vleugels en later het luie oog kreeg ik weer passages uit De onbeweeglijke en Opwaaiende zomerjurken van Oek de Jong in mijn hoofd. Ook qua vertelkleur / sfeer dacht ik regelmatig aan De Jongs verhalen over jongetjes. Nog later kwam er een passage die mij flashbacks aan Annemarie van Haeringens De prinses met de lange haren bezorgde. Doch niets daarvan. Toch niet voor zover Bekkers het zich herinnert of belangrijk genoeg acht.
Misschien moeten we de lege bladzijden vóór de verantwoording daar maar voor gebruiken; misschien moeten wij, bibliotheekboekenlezers, daar de connecties die we zelf tussen dit boek en andere boeken zien maar uit de doeken doen. Ook als leestips. Maar dat zal wel niet mogen van de bibliothecaressen. Jammer toch. Want ik wil best nog boeken lezen die op dit boek lijken.
Peter Bekkers Veel mensen vielen in zee. Breda: De Geus, 2004.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten